Kancelaria Adwokacka ZSH w swoim zespole skupia doświadczonych adwokató specjalizujących się w prawie karny, do którego należy prywatny akt oskarżenia. Znajdując się na tej stronie, zapewne jesteś zdecydowany na złożenie prywatnego aktu oskarżenia ale potrzebujesz w tym przedmiocie pomocy profesjonalnego pełnomocnika? Skontaktuj się z nami, a udzielimy Ci potrzebnej pomocy i udzielimy niezbędnych informacji.
Jeśli zaś chcesz dowiedzieć się istotnych informacji o prywatnym akcie oskarżenia, przeczytaj ten artykuł do końca.
Prywatny akt oskarżenia – czym się charakteryzuje?
Przestępstwa, a dokładnie ich większość w polskim porządku prawnym ścigane są przez organy państwowe. Jednak niektóre z nich wymagają samej inicjatywy pokrzywdzonego, aby policja czy prokuratura mogła zacząć działać. Przestępstwa ścigane z prywatnego aktu oskarżenia są tzw. przestępstwami prywatnoskargowymi. Czym zatem jest sam prywatny akt oskarżenia?
Jeżeli wobec Ciebie dopuszczono się przestępstwa należącego do zbioru przestępstw prywatnoskargowych, możesz jako pokrzywdzony złożyć prywatny akt oskarżenia. Prywatny akt oskarżenia umożliwia pokrzywdzonemu złożenie zawiadomienia o dopuszczeniu się wobec niego przestępstwa, którego dalsze działania przejmuje policja bądź prokuratura. Jednak na samym początku to Ty musisz podjąć decyzję o złożeniu prywatnego aktu oskarżenia.
Uwaga! Jak już wspomniano wyżej, tylko w przypadku niektórych przestępstw dopuszczonych się wobec Ciebie będziesz mógł złożyć prywatny akt oskarżenia.
Jakie przestępstwa obejmuje prywatny akt oskarżenia?
Katalog przestępstw prywatnoskargowych w ramach którego możesz złożyć prywatny akt oskarżenia jest nie duży. Należy do niego np. zniewaga, zniesławienie czy naruszenie nietykalności cielesnej. Jeżeli dopuszczono się wobec Ciebie, któregoś z tych przestępstw przysługuje Ci możliwość złożenia prywatnego aktu oskarżenia.
Kiedy złożyć prywatny akt oskarżenia?
Czas na złożenie prywatnego akt oskarżenia jest dość długi, a więc spokojnie nie musisz się martwić, że sprawca uniknie kary. Jednak czas ten ulega przedawnieniu, warto więc znać jego ramy czasowe.
Prywatny akt oskarżenia powinieneś złożyć w przeciągu roku od dnia dowiedzenia się, kim jest sprawca przestępstwa. Pamiętaj! Czas ten nie może być jednak dłuższy niż 3 lata od dnia popełnienia przestępstwa.
Wystosowano wobec Ciebie prywatny akt oskarżenia? I co teraz?
Odebrałeś właśnie list, w którym znajdujesz prywatny akt oskarżenia? Wpadasz w panikę i nie wiesz, co masz robić?
W pierwszej kolejności zastanów się, czy opisane zarzuty są słuszne wobec Twojej osoby. Po drugie, jeżeli z jakichkolwiek przyczyn dopuściłeś się opisanego czynu w prywatnym akcie oskarżenia, spróbuj pojednać się z pokrzywdzonym, jeśli to nie pomoże będziesz zmuszony wstawić się na rozprawę w sądzie. W tej sytuacji rozważ, czy dasz radę sam się bronić, czy może potrzebujesz pomocy profesjonalnego pełnomocnika.
Potrzebujesz pomocy przy sporządzeniu prywatnego aktu oskarżenia? A może chcesz uzyskać poradę profesjonalnego adwokata w przedmiocie prywatnego aktu oskarżenia? Skontaktuj się z naszą Kancelarią, pomożemy Ci rozwiązać Twoje problemy.
Prywatny akt oskarżenia jest to podjęta samodzielna decyzja pokrzywdzonego w sprawie zgłoszenia dopuszczenia się wobec niego przestępstwa. Osobie, która została pokrzywdzona przez przestępstwo ścigane z oskarżenia prywatnego, przysługuje prawo złożenia w sądzie prywatnego aktu oskarżenia. Prywatny akt oskarżenia musi spełniać wszystkie wymogi formalne pisma procesowego. Katalog przestępstw, wobec których można składać prywatny akt oskarżenia, jest niewielki, gdyż pozostałymi przestępstwami zajmują się organy ścigania.
Przestępstwa są ścigane z prywatnego aktu oskarżenia, kiedy należą do zbioru katalogu, którymi nie zajmują się organy uprawione do ścigania, a więc nie prowadzą postępowania przygotowawczego.
Prywatny akt oskarżenia należy złożyć w terminie 1 roku od dnia dowiedzenia się o tożsamości sprawcy, ale nie później niż po upływie 3 lat od popełnienia przestępstwa.
Jeżeli prywatny akt oskarżenia zostanie złożony po wymagalnym terminie, wówczas przestępstwo będące przedmiotem prywatnego aktu oskarżenia ulega przedawnieniu.
Prywatny akt oskarżenia należy wnieść do sądu właściwego do rozpoznawania spraw w I instancji. Musisz koniecznie znać regułę ogólną. Otóż właściwy jest ten sąd, w którego okręgu popełniono przestępstwo. Czyn zabroniony uważa się za popełniony w miejscu, w którym sprawca działał lub zaniechał działania, do którego był obowiązany, albo gdzie skutek stanowiący znamię czynu zabronionego nastąpił lub według zamiaru sprawcy miał nastąpić.
Tak. Oskarżyciel prywatny jest zobowiązany do uczestnictwa zarówno w posiedzeniu pojednawczym, które poprzedza rozprawę główną w przestępstwach prywatnoskargowych, jak również i na rozprawie głównej.
Tak, oskarżyciel prywatny może wycofać złożony wcześniej prywatny akt oskarżenia, czyli odstąpić od oskarżenia, ale musi tego dokonać przed rozpoczęciem przewodu sądowego na pierwszej rozprawie głównej. A oświadczenie to można złożyć tylko do chwili wydania przez sąd postanowienia o umorzeniu postępowania.
Oskarżony nie jest zobowiązany do uczestnictwa w rozprawie. Może więc sam podjąć decyzje czy weźmie w niej udział, czy też nie. Jednak w pewnych wypadkach sąd może zobowiązać oskarżonego do obecności.
Prywatnego aktu oskarżenia można dokonać na dwa sposoby.
Po pierwsze, w formie pisemnej poprzez sporządzenie aktu oskarżenia, wskazując w nim osobę oskarżaną oraz zarzucane jej czyny i dowody udawadniające jej winę. A następnie złożyć go do sądu.
Po drugie można złożyć prywatny akt oskarżenia poprzez ustną lub pisemną skargę na policji, która następnie zostanie przekazana do sądu.
Nie. Prywatny akt oskarżenia, a subsydiarny akt oskarżenia to odrębne możliwości ścigania przestępstw. Subsydiarny akt oskarżenia to w pewnym sensie instytucja umożliwiająca pokrzywdzonemu włączenie się do postępowania i występowania w nim jako oskarżyciel posiłkowy. Subsydiarny akt oskarżenia dotyczy wyłącznie przestępstw ściganych z urzędu lub na wniosek pokrzywdzonego.
Natomiast prywatny akt oskarżenia umożliwia osobą pokrzywdzonym rozpoczęcie działań w przedmiocie dokonania oskarżenia osoby, która popełniła przestępstwo. Prywatny akt oskarżenia jak wcześniej wspomnieliśmy stosowany jest do określonego katalogu przestępstw.
W razie umorzenia postępowania z uwagi na niestawiennictwo oskarżyciela prywatnego i jego pełnomocnika na rozprawie lub posiedzeniu pojednawczym nie ma możliwości ponownego wniesienia aktu oskarżenia w tej samej sprawie, przeciwko temu samemu oskarżonemu.
Posiedzenie pojednawcze rozpoczyna się wezwaniem stron do pojednania. W protokole posiedzenia pojednawczego należy w szczególności zaznaczyć stanowisko stron wobec wezwania do pojednania oraz wyniki przeprowadzonego posiedzenia pojednawczego. Jeżeli doszło do pojednania, protokół podpisują także strony.
Porozmawiajmy o Twojej sprawie
Zapraszamy do naszej kancelarii lub kontaktu przez maila, telefon lub formularz kontaktowy na dole strony.
Prawnik z wieloletnim doświadczeniem. Specjalizuje się w prawie spadkowym oraz prawie własności. Zajmuje się sprawami z tematyki prawa karnego oraz doradztwem obsługi prawnej firm. Oferuje doradztwo w języku angielskim, mając na uwadze klientów obcojęzycznych.
Większość przestępstw ściganych jest przez organy państwowe, tylko nieliczne wymagają samej inicjatywy pokrzywdzonego. Chodzi tutaj oczywiście o przestępstwa prywatnoskargowe. Jeśli pokrzywdzony domaga się wymierzenia kary swojemu sprawcy, musi wówczas sporządzić prywatny akt oskarżenia.
Prywatny akt oskarżenia – czym jest?
Prywatny akt oskarżenia – jest to podjęta samodzielna decyzja pokrzywdzonego w sprawie zgłoszenia dopuszczenia się wobec niego przestępstwa. Katalog przestępstw, wobec których można składać prywatny akt oskarżenia, jest niewielki, gdyż pozostałymi przestępstwami zajmują się organy ścigania. Natomiast przestępstwa, które są ścigane na skutek prywatnego aktu oskarżenia to: -zniewaga -zniesławienie -lekki uszczerbek na zdrowiu -naruszenie nietykalności cielesnej -nieumyślne spowodowanie średniego uszczerbku na zdrowiu.
Przykład: Pewnego dnia pani Zofia, wchodząc na media społecznościowe, ujrzała pod swoimi wpisami obrażające ją komentarze. Niejaki pan Piotr określał ją jako złodziejkę, manipulantkę oraz osobę niegodną zaufania. Te pomówienia rzutowały na wizerunek pani Zofii, gdyż była ona burmistrzem miasta. Pani Zofia postanowiła więc złożyć prywatny akt oskarżenia. Wskazała w nim, że pan Piotr dopuścił się wobec niej zniewagi.
Złożenie prywatnego aktu oskarżenia
Jeśli osoba pokrzywdzona jest pewna, że dokonane wobec niej przestępstwo zalicza się do przestępstw prywatnoskargowych, wówczas może prywatny akt oskarżenia kierować bezpośredniodo sądu. Gdy nie jest co do tego pewna, może udać się na policję. Na policji zarówno w formie ustnej, jak i pisemnej można złożyć prywatny akt oskarżenia, który policja przekazuje do sądu.
Wymogi formalne prywatnego aktu oskarżenia
W prywatnym akcie oskarżenia należy zawrzeć: -właściwy sąd (do rozpoznania sprawy w I instancji będzie to zawsze Sąd Rejonowy; jeśli chodzi o właściwość miejscową, będzie to Sąd, w którego okręgu popełniono przestępstwo, bądź ujawniono przestępstwo czy też ujęto oskarżonego, a także miejsce, w którym oskarżony przed popełnieniem przestępstwa stale mieszkał lub czasowo przebywał) -dane oskarżyciela (imię, nazwisko, miejsce zamieszkania itd.) -wskazanie oskarżonego (oczywiście nie trzeba podawać pełnych danych oskarżonego, gdyż nie zawsze są one znane pokrzywdzonemu) -zarzucany czyn, a także jego uzasadnienie (jaką krzywdę dana osoba wyrządziła poszkodowanemu, np. zniewaga czy zniesławienie oraz uzasadnienie dlaczego, pokrzywdzony tak twierdzi) -dowody (np. wydruki ze stron internetowych, na których oskarżony dopuścił się zniewagi wobec poszkodowanego). -data i podpis (osoby pokrzywdzonej, a w razie braku takiej możliwości, osoby przez nią upoważnionej)
Uwaga! Prywatny akt oskarżenia poszkodowany musi wnieść sam, ale zawsze może skorzystać z porady prawnika w celu jego prawidłowego sporządzenia. Ważne jest również, że przy wnoszeniu prywatnego aktu oskarżeniu należy uiścić opłatę w wysokości 300 złotych. Rzecz jasna w sytuacji skazania oskarżonego, będzie on zobowiązany do zwrotu tej kwoty, jak i pokrycia innych kosztów poniesionych przez pokrzywdzonego.
Czy prokurator bierze udział przy ściganiu z prywatnego aktu oskarżenia?
Istnieją dwie sytuacje, kiedy prokurator bierze udział przy ściganiu z prywatnego aktu oskarżenia:
Prokurator sam wszczyna postępowanie o przestępstwo z oskarżenia prywatnego
Prokurator włącza się do wcześniej już zaczętego postępowania tylko wtedy, gdy na względzie ma ważny interes społeczny. Jeżeli prokurator wszczął postępowania bądź do niego przystąpił, postępowanie zwane dalej jest postępowaniem z urzędu. Oskarżyciel, który wniósł prywatny akt oskarżenia, staje się oskarżycielem posiłkowym. Jeśli zaś pokrzywdzony nie wniósł prywatnego aktu oskarżenia, a prokurator wszczął postępowanie, może on przyłączyć się do tego postępowania. Wystarczy, że złoży odpowiednie oświadczenie z wyrażeniem chęci występowania jako oskarżyciel posiłkowy. Może też pominąć ten krok i przyłączyć się samoistnie, ale tylko do czasu rozpoczęcia przewodu sądowego (odczytania aktu oskarżenia) na rozprawie głównej.
Nie wyklucza się, że prokurator z jakiejś przyczyny odstąpi od oskarżenia. Wówczas oskarżyciel posiłkowy, który sam początkowo złożył prywatny akt oskarżenia, zmienia się z powrotem na oskarżyciela prywatnego. Co w przypadku, jeżeli to prokurator był początkowym inicjatorem, a nagle odstąpił od tych działań? Nie ma w tym nic skomplikowanego. Pokrzywdzony zostaje zawiadomiony o tych poczynaniach i przysługuje mu prawo wniesienia prywatnego aktu oskarżenia lub podtrzymania
stanowiska prokuratora za pomocą oświadczenia. Jeśli pokrzywdzony tego nie dokona, sprawa zostaje umorzona.
Staramy się objaśniać wszystkie kwestie w jak najprostszy sposób. Jeśli jednak chcesz zasięgnąć profesjonalnej porady, zapraszamy do skontaktowania się z naszą kancelarią. Odpowiemy na wszystkie Twoje pytania.
Arkadiusz Słupek
Prawnik z wieloletnim doświadczeniem. Specjalizuje się w prawie spadkowym oraz prawie własności. Zajmuje się sprawami z tematyki prawa karnego oraz doradztwem obsługi prawnej firm. Oferuje doradztwo w języku angielskim, mając na uwadze klientów obcojęzycznych.
Arkadiusz Słupek
Prawnik z wieloletnim doświadczeniem. Specjalizuje się w prawie spadkowym oraz prawie własności. Zajmuje się sprawami z tematyki prawa karnego oraz doradztwem obsługi prawnej firm. Oferuje doradztwo w języku angielskim, mając na uwadze klientów obcojęzycznych.
Co kryje się pod pojęciem „Prywatny akt oskarżenia” ?
Prywatny akt oskarżenia jest jednym ze sposobów umożliwiających zapoczątkowanie procesu sądowego. To pokrzywdzony sam wychodzi z inicjatywą oskarżenia sprawcy, wnioskując tym samym iż jest to przestępstwo z kategorii przestępstw prywatnoskargowych(np. naruszenie nietykalności cielesnej czy też zniesławienie).
Co powinien zawierać prywatny akt oskarżenia ?
Złożenie prywatnego aktu oskarżenia wymaga minimalnych elementów bez jakich dany akt nie jest wstanie istnieć. Dlatego też powinien być on opatrzony w osobę oskarżonego, zarzucane mu czyny oraz wskazanie dowodów, na których opiera się oskarżenie. Spełnienie wszystkich tych przesłanek daje nam możliwość złożenia prywatnego aktu oskarżenia. Należy pamiętać,że składając prywatny akt oskarżenia pokrzywdzony dodatkowo składa dowód potwierdzający wpłatę do kasy sądowej zryczałtowanej równowartości wydatków, która wynosi 300 zł.
Jak dokonać złożenia prywatnego aktu oskarżenia ?
Prywatny akt oskarżenia można złożyć:
–w sądzie
-na policji, zarówno w formie ustnej, jak i pisemnej.
Pokrzywdzony mając pewność, że jego sprawa dotyczy kategorii przestępstw prywatnoskargowych udaje się zazwyczaj prosto do sądu. Jednak istnieje możliwość wątpliwości wówczas może złożyć zawiadomienie na policji. Policja przyjmuje skargę i w razie konieczności zabezpiecza dowody, po czym przesyła skargę do właściwego sądu.
Jaki jest termin na złożenie prywatnego aktu oskarżenia ?
W obowiązujących przepisach prawa nie doszukamy się określonego terminu złożenia prywatnego aktu oskarżenia jaki ustawodawca nakłada na pokrzywdzonego. Czas złożenia aktu oskarżenia jest nieograniczony, z wyjątkiem wzięcia pod uwagę terminu o jakim stanowi ustawodawca jako przedawnienie karalności przestępstw ściganych z oskarżenia prywatnego.
Czy w sprawie dotyczącej prywatnego oskarżenia może uczestniczyć prokurator ?
Prokurator w sytuacji, gdy prywatny akt oskarżenia dotyczy nie tylko samego inicjatora ale również większej grupy osób lub ważnego interesu społecznego może wszcząć postępowanie opierając się na przestępstwie ściganego z prywatnego oskarżenia lub wstąpić do zaczętego już postępowania. Takie postępowanie toczy się wówczas z urzędu, a pokrzywdzony(który wniósł oskarżenie prywatne) staje się oskarżycielem posiłkowym. Zaś pokrzywdzony, który wcześniej nie wniósł oskarżenia prywatnego może: do czasu rozpoczęcia przewodu sądowego na rozprawie głównej złożyć oświadczenie, że będzie działał w charakterze oskarżyciela posiłkowego; jeśli jest innym pokrzywdzonym tym samym czynem może do rozpoczęcia przewodu sądowego na rozprawie głównej przyłączyć się do postępowania; a w razie jego śmierci bieg postępowania toczy się dalej, osoby najbliższej lub osoby pozostającej na jego utrzymaniu mogą przystąpić do postępowania w charakterze oskarżyciela posiłkowego w każdym stadium postępowania. Istnieje możliwość zamieniania się również z oskarżyciela posiłkowego na oskarżyciela prywatnego. Powrót do oskarżyciela prywatnego następuje tylko z chwilą odstąpienia prokuratora od oskarżenia.
Przebieg postępowania
Na samym początku po wniesieniu prywatnego aktu oskarżenia, zamiast głównej rozprawy mamy do czynienia z posiedzeniem pojednawczym prowadzącym przez sędziego lub referendarz sądowy. Posiedzenie zaczyna się wraz w wezwaniem stron do pojednania. Każde posiedzenie jest protokołowane, w którym nacisk kładzie się na wskazanie zajęcia stanowiska przez strony wobec wezwania do pojednania oraz wyniki przeprowadzonego posiedzenia pojednawczego. W razie pojednania podpisując się pod tym strony, a postępowanie zostaje umorzone.
Niewykluczone, że na wniosek lub za zgodą stron sąd może zamiast posiedzenia pojednawczego wskazać termin przeprowadzenia postępowania mediacyjnego.
Jeżeli posiedzenie pojednawcze nie przyniosło zamierzonego skutku,sprawę kieruje się na rozprawę główną, a strony obecne na posiedzeniu powinny niezwłocznie zgłosić wnioski dowodowe.
Prywatny akt oskarżenia – umorzenie
Z umorzeniem postępowania w sprawach oskarżenia prywatnego mamy do czynienia w chwili odstąpienia oskarżyciela od wniesienia oskarżenia prywatnego. Oskarżony może ale nie musi wyrazić na to zgody. Umorzenie postępowanie następuje również po niestawiennictwie oskarżyciela prywatnego czy też jego pełnomocnika na głównej rozprawie bez uzasadnienia nieobecności w każdym toku jej postępowania.
Arkadiusz Słupek
Prawnik z wieloletnim doświadczeniem. Specjalizuje się w prawie spadkowym oraz prawie własności. Zajmuje się sprawami z tematyki prawa karnego oraz doradztwem obsługi prawnej firm. Oferuje doradztwo w języku angielskim, mając na uwadze klientów obcojęzycznych.
