Dziedziczenie po małżonku

        Zgodnie z przepisami prawa spadkowego małżonek wchodzi go kręgu spadkobierców uprawnionych do powołania do spadku po zmarłym. Oczywiście najczęściej dziedziczenie po małżonku następuje na podstawie ustawy, czyli wtedy gdy spadkodawca nie pozostawił po sobie testamentu.

          W jakiej wysokości dziedziczy małżonek i jakimi zasadami należy się kierować przy dziedziczeniu ustawowym po małżonku, dowiesz się z tego artykułu.

Ile dziedziczy małżonek?

          W pierwszej kolejności należy wskazać, iż małżonek jest uprawiony do dziedziczenia ustawowego po zmarłym. Jego część spadku zależna jest od okoliczności towarzyszącym danemu stanu faktycznemu, a dokładnie od tego, kto jeszcze został powołany do dziedziczenia po zmarłym na podstawie ustawy.  

Sytuacja spadkowa po zmarłym małżonku, który nie pozostawił testamentu przedstawia się następująco:

• Jeżeli małżonek nie miał dzieci ani dalszych zstępnych, nie żyją rodzice małżonka, nie miał on rodzeństwa ani innej dalszej rodziny to małżonkowi przypada cały majątek pozostawiony przez zmarłego
  

• Jeśli spadkodawca miał dzieci, to małżonek otrzyma ¼ majątku spadkowego, a pozostała część zostanie podzielona pomiędzy wszystkie dzieci
  

• Jeśli zmarły nie miał dzieci ani dalszych zstępnych, to do spadku są powołani jego małżonek i rodzice. W tym wypadku rodzice dziedziczą po ¼ części spadku każdy z nich, a małżonek ½ części spadku
  

Ważne jest, iż do spadku powołani z ustawy jest również rodzeństwo spadkodawcy w przypadku braku dzieci zmarłego, dalszych zstępnych i rodziców. Wówczas rodzeństwu spadkodawcy przypada spadek w ¼ części spadku, a małżonkowi w ½ części spadku

Zapis naddziałowy – czym jest?

Małżonek może mieć prawo do dodatkowych korzyści ze spadku, gdy dziedziczy z ustawy wraz z innymi spadkobiercami, którzy nie są jego zstępnymi.

Jednak ta zasada nie ma zastosowania w przypadku dziedziczenia przez zstępnych spadkodawcy, takich jak dzieci lub wnuki, którzy mieszkali z nim w chwili jego śmierci. Z tego powodu głównie rodzice lub rodzeństwo spadkodawcy mogą skorzystać z tej zasady, ale również dorosłe i samodzielne dzieci, które nie mieszkały stale ze spadkodawcą.

W sytuacji, gdy małżonek dziedziczy wraz z innymi spadkobiercami, może on żądać zwiększenia swojego udziału w spadku poprzez otrzymanie przedmiotów urządzenia domowego, z których spadkodawca korzystał wspólnie z małżonkiem lub wyłącznie sam. Przykładowo, mogą to być meble, sprzęt AGD, komputery,  wyposażenie mieszkania i inne. Prawo do tych przedmiotów przysługuje małżonkowi tylko wtedy, gdy pozostawał on we wspólnym pożyciu ze spadkodawcą do chwili jego śmierci.

Kiedy małżonek nie dziedziczy?

          Małżonkowie nie dziedziczą po sobie, jeśli:

-spadkodawca sporządził testament, w którym powołał do spadku inne osoby, z wyłączeniem małżonka, którego dodatkowo wydziedziczył. Małżonek nie odziedziczy w tym wypadku nic. Wydziedziczenie oznacza pozbawienie prawa do zachowku

-pozostają w separacji. Ważne jest, aby orzeczenie sądu o separacji było prawomocne najpóźniej w chwili śmierci spadkodawcy

Czasem małżonek biorący udział w postępowaniu o rozwód lub separację również zostaje wyłączony z dziedziczenia. Takie wyłączenie od dziedziczenia małżonka może nastąpić na podstawie orzeczenia sądu, jeśli:

-przed śmiercią spadkodawcy wniesiono przez niego pozew o rozwód lub separację z winy małżonka pozostającego przy życiu i żądanie to było uzasadnione

–uprawniona osoba w odpowiednim terminie zażąda wyłączenia od dziedziczenia małżonka będącego w trakcie trwania postępowania o rozwód lub separację.

Każdy z pozostałych spadkobierców ustawowych powołanych do dziedziczenia w zbiegu z małżonkiem może zażądać wyłączenia od dziedziczenia, o którym mowa. Należy jednak pamiętać, że termin na wytoczenie powództwa wynosi 6 miesięcy od dnia dowiedzenia się o śmierci spadkodawcy (otwarcia testamentu).

Potrzebujesz pomocy w sprawie pozostawionego spadku przez swojego małżonka? Skontaktuj się z naszą kancelarią. Udzielimy Ci profesjonalnej porady prawnej i kompleksowo poprowadzimy Twoją sprawę spadkową.