Czy istnieje możliwość warunkowego umorzenia postępowania karnego?

Ustawodawca przewiduje możliwość warunkowego umorzenia postępowania karnego w art. 66 § 1 Kodeksu Karnego, stanowiąc, iż sąd może warunkowo umorzyć postępowanie karne. W dalszej zaś części aktu normatywnego zapoznać się można z informacjami – kiedy i komu przysługuje możliwość skorzystania z instytucji warunkowego umorzenia postępowania karnego.

Czym jest warunkowe umorzenie postępowania karnego?

Warunkowe umorzenie postępowania karnego polega na przerwaniu prowadzenia postępowania karnego i odłożeniu w czasie wydania wyroku rozstrzygającego winę sprawcy. Warunkowe umorzenie postępowania karnego nie zostaje wpisane do Krajowego Rejestru Karnego. Osoba, wobec której zastosowano warunkowe umorzenie postępowania karnego, nie widnieje jako karalna.

Przesłanki do warunkowego umorzenia postępowania karnego

Przede wszystkim, warunkowo umorzyć postępowanie karne można:

• jeżeli sprawa dotyczy czynu karalnego, dla którego przewidziano karę nieprzekraczającą 5 lat pozbawienia wolności (czyli kara równa, bądź mniejsza niż 5 lat)
• jeżeli wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne (tj. jeżeli szkodliwość ta jest niska, bądź średnia oraz gdy wyrządzony czyn zabroniony
  i umorzenie sprawy nie przyniesienie negatywnych konsekwencji wobec społeczeństwa)
• okoliczności popełnienia czynu nie budzą wątpliwości (zostały wyjaśnione wszystkie okoliczności co do sprawcy, sposobu i miejsca popełnienia czynu zabronionego)
• sprawca w dniu orzeknięcia o warunkowym umorzeniu postępowania karnego pozostawał niekarany za przestępstwo umyślne (czyli sprawca nie popełnił nigdy wcześniej przestępstwa umyślnego, przestępstwem umyślnym może być sytuacja, w której sprawca wiedział, że czyn, który chce popełnić, jest niezgodny z prawem, a i tak go celowo popełnił) 
• właściwości i warunki osobiste sprawcy oraz dotychczasowy sposób życia udowadniają, że pomimo umorzenia postępowania będzie on przestrzegał porządku prawnego. W szczególności nie popełni przestępstwa.

Warunkowe umorzenie postępowania karnego na próbę?

Sprawca, wobec którego zastosowano warunkowe umorzenie postępowania karnego, poddany jest w pewnym sensie próbie. Co to oznacza? Osoba, która dopuściła się czynu zabronionego i warunkowo umorzono postępowanie karne w jej sprawie, poddana jest okresowi próbnemu. Trwa on od roku do 3 lat. Liczy się go od czasu uprawomocnienia się orzeczenia. W tym czasie sprawca powinien zachowywać się właściwie oraz nie dopuszczać się żadnego czynu zabronionego. Działanie wbrew porządkowi prawnemu grozi podjęciem postępowania karnego. O podjęciu postępowania karnego warunkowo umorzonego, przeczytaj tutaj – Podjęcie przez sąd postępowania karnego warunkowo umorzonego?

Przykład: Pan Kamil, będąc w stanie nietrzeźwości, prowadził samochód. Został zatrzymany przez policję. Zgodnie z art.178 §1 kk za ten czyn karalny grozi mu grzywna, kara ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do lat 2. Pan Kamil jednak postanowił złożyć wniosek o warunkowe umorzenie postępowania. Sąd wyraził na to zgodę, gdyż okoliczności popełnionego czynu nie budzą wątpliwości. Sąd poddał również pana Kamila okresowi próbnemu na rok wraz z obowiązkiem uczęszczania na terapię leczenia uzależnienia alkoholowego. Jest to korzystne dla pana Kamila z punktu widzenia prawa, gdyż widnieć będzie jako osoba niekarana.

W okresie próby sąd może zażądać od sprawcy m.in.:

• poddania się terapii (np. terapii od uzależnienia narkotykowego)
• przeproszenia pokrzywdzonego
• łożenia ustalonej kwoty pieniężnej na rzecz pokrzywdzonego w celu zadośćuczynienia
• naprawienia szkody
• poddania się pod dozór kuratora bądź innej instytucji godnej zaufania.

Po zakończeniu okresu próby rozpoczyna się tzw. okres przejściowy. Trwa on nieco krócej, bo tylko 6 miesięcy. Jeśli w tym czasie sprawca nie naruszy porządku prawnego, sąd nie podejmuje postępowania karnego.

Jeśli potrzebujesz pomocy, skontaktuj się z nami. Nasza Kancelaria świadczy rzetelne usługi prawnicze, mając na względzie ważny interes każdego
z klientów.

Przeczytaj również:
Przesłuchanie podejrzanego – jak wygląda?
Podjęcie przez sąd postępowania karnego warunkowo umorzonego?
Rozprawa sądowa w sprawie karnej